Piet van Wijngaerdt (1873-1964)
Renée Smithuis

Grondlegger van de Bergense school.

Deze rijk geïllustreerde monografie over leven en werk van Piet van Wijngaerdt (1873-1964) is geschreven door Bergense School-kenner bij uitstek Renée Smithuis. Piet van Wijngaerdt was een echte laatbloeier. Zijn modern-georiënteerde schildersvrienden versierden hun palet al met de mooiste kleuren, maar Piet van Wijngaerdt werkte nog altijd in de sfeer van de Haagse School. Toen hij zijn werk in 1910 tentoonstelde in het Stedelijk Museum van Amsterdam straalde daar het licht van de ‘Luministen’ van de wanden. Op dat moment moet Van Wijngaerdt hebben beseft dat hij de aansluiting met de moderne kunst had gemist. Er volgde een razendsnelle inhaalslag; waarin hij het luminisme alsnog verwerkte. In 1914 gooide hij het roer radicaal om: donkere en heldere kleuren verschenen op zijn linnen, in felle contrasten. Details maakten plaats voor grote vlakken, bijna zonder belijning tegen elkaar gezet. Deze nieuwe en zeer expressieve schilderstijl kreeg veel navolging. Vooral nadat Van Wijngaerdt in 1916, samen met de Franse kubist Henri Le Fauconnier, de Signaal-beweging in het leven had geroepen. Zijn opvattingen over de Nieuwe Schilderkunst vormden uiteindelijk het theoretisch fundament voor de Bergense School.