In de schaduw van het sacrale
Hubert Dethier, Henk Slager

Aanzetten tot een actuele filosofie van de kunst.

De filosofie van de kunst verkeert momenteel in een periode van bloei. De historische inleidingen van de VUB-ers Elias en Van den Braembussche leverden hieraan geen geringe bijdrage. Beide boeken worden inmiddels op de voornaamste instellingen voor hoger onderwijs als handboek voor kunstfilosofie gebruikt. In de Schaduw van het Sacrale levert in dit licht de nodige verdieping. Deze studie analyseert immers de actuele esthetische problematiek vanuit een systematisch perspectief De vraag naar de eigenheid van het esthetische ontvouwt zich daarbij volgens een methode van profielen. Een werkwijze die, weloverwogen, de vraagstelling onrechtstreeks benadert. De aandacht gaat daarbij eerst naar het esthetisch fenomeen, de verbeelding, de status van het object en de manifestaties van de esthetische subjectiviteit. Vervolgens worden na de behandeling van Hegel’s esthetica de meer historisch getinte aspecten belicht: de tijd van het kunstwerk, kunstreligie, ideologie, wereldbeschouwing, de speelruimte van de marge, vrijheid, autonomie, avant-garde, de dood van de kunst.
In deze behandeling speelt het denken van zowel Heidegger als Bataille op de achtergrond een belangrijke rol. Het zijn deze denkers die de inzet van een contemporaine kunstfilosofie doorslaggevend definieerden. Het is in hun visie thans aan de kunst om de grenzen van het cartesiaanse eenheidsdenken te ontwrichten. De kunst dient te demonstreren hoe het primaire geweld van de betekenisgeving elke vorm van oorspronkelijke omgang met de dingen en de sacrale beleving bewust buitensluit.
Tegenover de schijnheiligheid van de burgerlijke rationaliteit, dient de kunst radicaal te getuigen van de ‘conditio humana’: het menselijk ingeworteld zijn in de natuur.