Liedjes op de maat van de rottan
Jef Last

Jef Last (1898-1972), rond 1930 voorman van de proletarisch-revolutionaire literatuur in Nederland, schreef van 1927 tot 1934 een dertigtal gedichten waarin hij op de scherpst mogelijke wijze van leer trok tegen het Nederlandse imperialisme in Nederlands-Indië. Hij werd daarbij vooral geïnspireerd door de vervolging van de Indonesische communisten na de opstanden van 1936-1927, die gepaard ging met executies en massa internering in de Boven-Digoel, diep in het onherbergzame Nieuw-Guinea. Ook poogde hij de Nederlandse arbeiders te mobiliseren en hekelde hij de opstelling van de grote sociaal-democratische SDAP. Zowel naar aard als inhoud is deze poëzie, die in obscure bundeltjes en verspreide linkse periodieken verscheen, opmerkelijk.
In een inleiding worden de grillige politieke omzwervingen, van SDAP via Trotzkistische bewegingen naar de Communistische Partij, van Jef Last in deze jaren beschreven, zijn poëtisch genre geanalyseerd en zijn plaats in de ‘Indische poëzie’ bepaald. Zo wordt een marginaal, maar boeiend stukje literaire, politieke en Indische historie aan de onverdiende vergetelheid ontrukt en vastgelegd.

De historicus dr. Harry Poeze (1947), hoofd van de KITLV Uitgeverij, verzamelde deze poëzie en schreef de inleiding.