De bijdrage van Nederland aan de codificatie van het moderne humanitaire recht 1800-1914

Geschiedenis van de ontwikkeling van het oorlogsrecht technologische uitvindingen in de tweede helft van de negentiende eeuw leidden tot geavanceerdere wapens en hevigere oorlogen. Tegelijkertijd zorgden uitvindingen als de fotografie en de telegraaf ervoor dat oorlogscorrespondenten snel en met beelden verslag konden uitbrengen in de krant en steeds meer mensen de gruwelen van het slagveld met eigen ogen konden waarnemen. Internationaal groeide het verlangen oorlog te voorkomen dan wel de gevolgen daarvan te beperken. Zo ontstond in 1864 de eerste Conventie van Geneve waarin de basis werd gelegd voor het huidige oorlogsrecht. Later volgden meer conferenties, met een steeds groeiend aantal deelnemende landen, waaronder de beroemde bijeenkomsten in Den Haag in 1899 en 1907. Daarmee zette Nederland zich internationaal op de kaart als land van vrede en recht. In zijn proefschrift De bijdrage van Nederland aan de codificatie van het moderne humanitaire recht 1800 – 1914 schetst D.J.H.N. den Beer Poortugael (1925-2008) de ontwikkeling van het oorlogsrecht.

Uitvoerig komt aan de orde hoe de belangstelling voor het vastleggen van regels voor oorlogsvoering zich ontwikkelt, hoe landen reageren op initiatieven voor vredesconferenties, hoe belangen van grote landen zoals Duitsland niet overeenkomen met die van kleine landen zoals Nederland en hoe de conferenties verlopen. Een belangrijke deelnemer aan een groot aantal negentiende-eeuwse conferenties is J.C.C. den Beer Poortugael (1832-1913), oudoom van de auteur, oud-minister van Oorlog, luitenant-generaal en door de vredesbeweging omarmd als pacifist.