Toon Kelder romantische modernist
Jaap Versteegh

In zijn streven naar artistieke vernieuwing was de kunstenaar Toon Kelder bereid grote offers te brengen. Dat ging zo ver dat hij regelmatig zijn oude werk, waarmee hij groot commercieel succes had, eigenhandig vernietigde, omdat het niet langer aan zijn smaak voldeed. Zo ontwikkelde hij zich van een expressionistisch schilder, via verschillende artistieke experimenten, tot een voorloper van de formele abstracte beeldhouwkunst in Nederland. Omstreeks 1924 koos Kelder serieus voor een bestaan als kunstenaar en vestigde hij zich als schilder in Den Haag. Vroeg werk van zijn hand is min of meer in de trant van de Bergense School, een forse realistische stijl van schilderen in donkere tonen. Later nam zijn robuust realisme ook ijler vormen aan. Zijn aanvankelijk zware manier van schilderen wordt lichter, zowel van toon als van toets, en zijn onderwerpen worden romantischer. Rond 1948 ontstaan Kelders eerste sculpturen. Zo ontwikkelde Toon Kelder zich van een figuratief-expressionistisch schilder tot een geometrisch-abstract beeldhouwer. Op basis van uitgebreid onderzoek heeft de kunsthistoricus Jaap Versteegh in deze monografie het boeiende levensverhaal van Kelder en een analyse van zijn afwisselende werk geschreven. Een ontdekking voor iedere liefhebber van moderne kunst in Nederland.