Van der Waals krachten die de wereld bijeenhouden
Rob van den Berg

Johannes Diderik van der Waals (1837-1924): een timmermanszoon die onderwijzer wordt, door zelfstudie de doctorandustitel behaalt, twee jaar later al promoveert, hoogleraar wordt aan de Universiteit van Amsterdam en in 1910 de Nobelprijs krijgt. Met zijn proefschrift Over de continuïteit van den gas- en vloeistoftoestand uit 1873 vestigt Van der Waals op slag zijn naam in de wetenschappelijke wereld. In tegenstelling tot veel van zijn collega’s is Van der Waals overtuigd van het bestaan van moleculen. Hij slaagt er als een van de eersten in om de massa van een waterstofatoom te berekenen. De naar hem vernoemde ’toestandsvergelijking’ blijkt een machtig hulpmiddel om de overgang van gas naar een vloeistof theoretisch te beschrijven.