Het fort op de berg
Dr. J. Hartog

Gedenkboek bij het tweehonderdjarig bestaan van Fort Nassau op Curaçao.

Eeuwenlang is het Caribisch gebied een speelbal geweest van de toenmalige Europese grote mogendheden. Na de verovering van het gebied op de oorspronkelijke Indiaanse bewoners, vochten Spanjaarden, Portugezen, Engelsen, Fransen, Scandmaviërs en Nederlanders er hun handels-, successie- en expansie-oorlogen uit, waarbij ze zowel van reguliere legers en vloten gebruik maakten als van kaapvaarders. Daarnaast maakten zeerovers zowel in oorlogstijd als in tijden van vrede het gebied onveilig. Ondanks de nog steeds tot de verbeelding sprekende wapenfeiten van Piet Heyn, Francis Drake en vele anderen, ging het toch vooral om schermutselingen, die het verloop van de strijd in Europa nauwelijks beïnvloedden. Wel hebben deze oorlogen uiteindelijk het huidige staatkundige gezicht van het Caribisch gebied in belangrijke mate bepaald. Een ander blijvend effect van deze oorlogen is de in het landschap veelal dominante aanwezigheid van forten en andere verdedigingswerken. Er is nauwelijks een eiland, een riviermonding of haven te bedenken, waar niet op strategische punten nog steeds de oude verdedigingswerken terug te vinden zijn. Dat deze forten zo’n dominante plaats innemen in het landschap, is op zich niet zo verwonderlijk. Immers, de gebieden waar het om gaat kenden nauwelijks bebouwing, zodat de militaire bouwmeesters niet gehinderd werden door een bestaande infrastructuur en naar believen de nieuwste inzichten in de vestingbouw konden toepassen. Sommige van deze bouwwerken verkeren nog in min of meer originele staat. Zij hebben hun militaire functie verloren, maar hun oude functie van bestuurscentrum behouden of een nieuwe bestemming gevonden als museum of toeristische attractie. Andere zijn in de loop der jaren overwoekerd geraakt door vegetatie of hebben de oorlogen van toen of de bouwactiviteiten van onze tijd niet overleefd. In deze uitgave behandelt dr. Johan Hartog de geschiedenis van Fort Nassau, een typisch voorbeeld van een fort dat achteraf gezien militair weinig betekenis heeft gehad, maar in tijden van vrede een belangrijke rol speelde en nog steeds speelt. In dit geval als seinpost, vooral voor het scheepvaartverkeer, en als uniek restaurant met een fabuleus uitzicht over de stad, de haven, de raffinaderij, eigenlijk over het hele eiland.

Incl. veel foto’s en illustraties.