Onder dezelfde sterren
Wim Jurg

De laatste heidense senator en zijn christelijke vrienden.

“We kijken allemaal naar dezelfde sterren,” schreef de ‘heidense’ senator Symmachus in 384, “dus wat maakt het uit langs welke weg we naar de waarheid zoeken?” In het grootste deel van de vierde eeuw na Christus bestonden in het Romeinse rijk de christelijke en de oude niet-christelijke godsdiensten naast elkaar. In het laatste kwart verbood keizer Theodosius eerst de meningsverschillen binnen de kerk en daarna de verering van de oude goden. ‘Onder dezelfde sterren’ laat met vele prachtige details zien hoe dat ging, hoe het botste aan en buiten het hof. Centraal staan de conflicten, en soms ook de verzoeningen, tussen Symmachus, bisschop Ambrosius van Milaan en Theodosius. Naast de hoofdrolspelers zijn er andere ‘heidense’ senatoren en christelijke keizers, gewijde maagden, formidabele keizerinnen, christelijke bestuurders en generaals van barbaarse afkomst. Ze schreven elkaar, er waren vriendschappen, er was humor. Dat samenleven van christenen en niet-christenen kon nog lang in de vierde eeuw, tot het niet meer kon.