De gemiste kans; staatsgreep tegen Hitler 1938
Bert Tigchelaar

Officieren tussen moed en wanhoop.

Hoge Duitse officieren behoren tot de eersten die inzien dat Adolf Hitler de ondergang van Duitsland betekent. Alleen een staatsgreep kan het onheil afwenden. Hitler moet in een geprovoceerd vuurgevecht worden gedood.
In september 1938 staat een zwaar bewapend overvalcommando klaar om de Rijkskanselarij in Berlijn te bestormen. De grote organisator is majoor Hans Oster, de tweede man bij de Abwehr, de contraspionage. Ook na het mislukken van deze eerste staatsgreep gaat Hans Oster fanatiek door met het verzet tegen Hitler. Via zijn beste vriend, de Nederlandse majoor Bert Sas, wil hij de wereld waarschuwen voor een komende wereldoorlog.
Sas is in 1936 en daarna in 1939 militair attaché in Berlijn. Hij hoort van Hans Oster alles over Hitlers aanvalsplannen, maar ook over nieuwe plannen voor een staatsgreep. Hij wordt zelfs uitgenodigd om actief mee te doen. Telkens weer krijgt Sas de datum doorgespeeld waarop Hitler het Westen zal aanvallen. Maar doordat de aanval steeds wordt uitgesteld, wordt Bert Sas gezien als een paniekschopper en in Den Haag niet meer geloofd. Hij is de wanhoop nabij wanneer hij zijn laatste waarschuwing doorgeeft op 9 mei 1940.
Na de bezetting van Nederland begint de Gestapo direct met het zoeken naar de ‘verraders’, hetgeen er uiteindelijk toe leidt dat Hans Oster door de nazi’s wordt vermoord. Bert Sas zal later schrijven: ‘Hans Oster was mijn beste, ik mag zeggen enige ware vriend’.