Doodstraf op termijn
Hinke Piersma

Nederlandse Nacht und Nebel gevangenen in kamp Natzweiler.

Natzweiler- Nacht und Nebel. De woorden horen bij elkaar en staan voor de verdwijning in ‘nacht en nevel’ van mensen die om nun verzet tegen net naziregime waren gearresteerd. Niemand wist waar zij bleven. In kamp Natzweiler waren ze niet alleen figuurlijk onzichtbaar, maar ook haast letterlijk. Immers, in het kamp op de noordhelling van een 800 meter hoge bergtop in de Elzas, waren nevel en duisternis vaste gasten. Naar schatting werden zo’n zeshonderd Nederlandse verzetsstrijders naar kamp Natzweiler gedeporteerd, nadat zij vaak in eerste instantie de doodstraf tegen zich hadden horen uitspreken. Honger, kou, slaag en onmenselijk zwaar werk werden hun deel. De Nacht und Nebel-gevangenen leefden onder een constante dreiging van de dood, want Vernichtung durch Arbeit was er het doel. De steengroeve, waar rood graniet werd gehakt voor de bouw- en beeldhouwwerken van het Derde Rijk, was het meest gevreesde arbeidscommando.
In Nederland is Natzweiler betrekkelijk onbekend; het kamp wordt niet met een publieke plechtigheid herdacht. Een van de redenen daarvoor is dat het nooit is bevrijd: het werd in September 1944 ontruimd. De gevangenen werden op transport gezet naar andere kampen.
Doodstraf op termijn is een boek over de ervaringen van Nederlandse gevangenen in kamp Natzweiler en over de rechteloosheid waaraan zij werden blootgesteld. Het is ook een boek over vriendschap en saamhorigheid en over de wil om te overleven.