Galle; VOC-vesting in Ceylon
Lodewijk Wagenaar

Beschrijving van een koloniale samenleving aan de vooravond van de Singalese opstand tegen het Nederlandse gezag, 1760.

Het oude gefortificeerde stadje Galle ligt 115 km ten zuiden van Colombo, de hoofdstad van Sri Lanka. In de VOC-tijd vertrokken jaarlijks meestal vier schepen van Galle naar Nederland, geladen met kaneel en andere koloniale produkten. Dit boek beschrijft het alledaagse leven in deze havenplaats, die in 1760 ongeveer tweeduizend inwoners telde. Er wordt niet alleen aandacht besteed aan de Compagniesdienaren uit Europa, maar ook aan de Euraziatische medewerkers en de vele slaven en aan de andere bevolkingsgroepen zoals de Moren, Chitties en Singalezen.

Aan de hand van veel nog niet eerder bestudeerd archiefmateriaal wordt een indringend beeld geschetst van het wonen en werken in Galle. Tientallen illustraties completeren dit beeld, waardoor de lezer zich al spoedig betrokken voelt bij het wel en wee van de inwoners van Galle.

Galle was tevens bestuurscentrum van de gelijknamige provincie, waar sinds 1795 grote onvrede bestond over de economische politiek van de Compagnie. Eind 1760 kwam de Singalese bevolking in het Compagniesgebied in opstand, daarbij gesteund door troepen van het Koninkrijk Kandy. De in Ceylon gelegerde militie van de Verenigde Oost-Indische Compagnie leed ernstige verliezen en in maart 1761 ging het nabij Galle gelegen Matara verloren. Galle en de hoofdplaats Colombo raakten geïsoleerd, het kaneelschillen werd gestaakt. Het boek sluit af met het ontslag in 1761 van gouverneur Jan Schreuder. Zijn opvolger Lubbert Jan van Eck zette met succes het tegenoffensief in, dat in 1766 werd bekroond met een voor de VOC gunstig handelsverdrag met de koning van Kandy.