Verweven met Twente

De Joodse fabrikantenfamilie Spanjaard(1800-2000).

Rond 1800 trok de 18-jarige Salomon Jacob weg uit Bodendorf bij Bonn. Als marskramer belandde hij in het Twentse dorp Borne, waar hij trouwde en de achternaam Spanjaard aannam. Een deel van zijn handelswaar betrok hij van thuiswevers, die hij later samenbracht in een fabriekje. Daarmee stond hij aan de wieg van een florissante fabrikeurs- en handelsfirma in textiel. Salomons zonen en latere generaties Spanjaard bouwden de textielonderneming uit tot een grote, moderne textielfabriek. Omstreeks 1900 werkte 55% van de Bornse arbeiders bij de onderneming, die ook buiten Nederland succesvol werd met handelsmerken als Cinderella, Teddy luiers en Kenmore overhemden. De Spanjaards beleefden ook slechte tijden. De oorlog en de jodenvervolging kostten 183 familieleden het leven, er kwam ruzie in de directie van de fabriek en de textielcrisis in de jaren ’60 betekende uiteindelijk de teloorgang van het familiebedrijf. In 1861, bij de gouden bruiloft van Salomon en Sara Spanjaard, stichtten hun kinderen familievereniging Berith Salom (Verbond van Salomon), die 150 jaar later nog steeds de wereldwijd uitgewaaierde nakomelingen van het echtpaar verbindt. Verweven met Twente vertelt hoe de Spanjaards uitgroeiden tot een belangrijke joodse familie in en buiten Nederland. Het boek beschrijft glorietijden en diepe dalen in de geschiedenis van de fabriek en het dorp, waarbij talrijke kleurrijke familieleden de revue passeren.