Boerderijnamen in Voorst
Dirk Otten

Lexicon van ruim 900 boerderijnamen uit de periode 800-2000.

Fotografie: Martin Hogeboom

De gemeente Voorst met zijn vruchtbare gronden tussen het Veluwemassief en de IJssel heeft een lange agrarische geschiedenis. Aan het eind van de achtste eeuw werden de eerste nederzetting- en bosnamen uit dit gebied in schrift vastgelegd. Al vóór het onderzoek naar de veld- en boerderijnamen in de gemeente Voorst stond daarom wel vast dat juist hier al vroeg talrijke namen moesten zijn ontstaan, en na bestudering van archiefmateriaal bleek dat ook het geval. Otten vond zoveel namen, dat besloten werd eerst de veldnamen en het proces van de veldnaamgeving vanaf de vroege Middeleeuwen te beschrijven. De publicatie die hieruit ontstond, werd in 2006 door de IJsselacademie uitgegeven onder de titel Veldnamen in Voorst. Geschiedenis, naamsverklaring en atlas.

In de periode van het archiefonderzoek heeft Otten van elke boerderij een dossier aangelegd. Daarin zijn in chronologische volgorde alle vermeldingen van de namen en de verdere informatie over de geschiedenis van de boerderijen vastgelegd. Met behulp van beschrijvingen in archiefmateriaal, van oude en recente kaarten en de kadastrale nummers kon hij in eerste instantie bijna 700 van de ruim 900 boerderijnamen lokaliseren. Toen begon het veldwerk, meer dan 4000 kilometers per fiets. Otten maakte kennis met de boeren en de bewoners van woonboerderijen. Zij vertelden van hun bedrijf, de verbouwingen, uitbreidingen, branden en restauraties. Samen bekeken ze het metselwerk, de gevel- en sluitstenen, de jaartallen in het gebint en de plekken waar de schuren en bakhuizen hadden gestaan. Als tegenprestatie kon Otten hun soms vertellen dat op de plek van hun boerderij één of meer voorgangers hadden gestaan en dat de geschiedenis van hun boerderij aanzienlijk verder terugging dan gedacht.

In Boerderijnamen in Voorst heeft Dirk Otten de resultaten van het onderzoek zo beschreven dat ze voor iedere geïnteresseerde lezer toegankelijk zijn. Naamkundig vakjargon is zoveel mogelijk vermeden. Evenals het boek over de veldnamen is ook deze publicatie geïllustreerd met schitterende foto’s van Martin Hogeboom. Ze laten zien hoeveel moois de plattelandsgemeente Voorst te bieden heeft.